Goed seizoen Stoomtrein Katwijk-Leiden

Advertentie

Het Nederlands Smalspoormuseum Stoomtrein Katwijk-Leiden in Valkenburg (ZH) heeft een goed seizoen achter de rug, hoewel het bezoekersaantal door de hete zomer wat lager was dan in 2017. Aldus conservator Gerard de Graaf in zijn welkomswoord bij de jaarlijkse donateursdag op 6 oktober. Hij zei verder dat onder andere de inrichting van de werkplaats is verbeterd, diverse locomotieven – gerevideerd- weer op de baan kwamen, terwijl de restauratie van andere voertuigen goed vordert. Niettemin zijn er wel zorgen over de toekomst.

De ‘Integrale Ruimtelijke Verkenning’ van de omliggende gemeenten over de inrichting van het gebied na de sluiting van de vliegbasis, betekent een ernstige bedreiging voor het museum. De remise en een deel van de baan daarheen zouden moeten verdwijnen. Dit om plaats te maken voor woningbouw, fabrieksvestigingen en zelfs een testlocatie voor drones! Met de Provincie Zuid-Holland zijn echter vanaf 1988 vaste afspraken gemaakt over de vestiging van het museum en het verloop van de spoorlijn. Die kunnen uiteraard niet zomaar terzijde worden geschoven, aldus De Graaf. Stoomtrein Katwijk-Leiden kiest echter niet voor een frontale tegenaanval, maar voor een constructieve benadering. Samen met de aangrenzende Brasserie Buitenhuis, waarmee nauw wordt samengewerkt bij de ontvangst van bezoekers. Zo is een gezamenlijk plan gepresenteerd om – ook financieel – in te spelen op de recreatieve ontwikkelingen van het gebied. Bovendien bezocht de gemeenteraad van Katwijk dezer dagen het museum om de attractieve waarde van het smalspoormuseum en de brasserie zelf te kunnen vaststellen.

Eerste beugelloc
Eind oktober haalt het museum – met steun van transportbedrijf Tiggeloven-Kok – in Berlijn zijn eerste elektrische smalspoorlocomotief met beugel op. In Nederland reed dit soort locs onder andere bij de papierfabriek Van Gelder in Renkum en Velsen, alsmede bij enkele steenfabrieken. Ze ontbraken tot dusver in Valkenburg, maar met de Duitse eigenaar kon een afspraak voor twintig jaar bruikleen worden gemaakt. Diverse locomotieven – zoals de drie assige stoomloc 7, de motorlocs Jung MSZ 130 ‘Oma Duck’, de ‘Ducroo & Brauns’ van de Drinkwaterleiding Rotterdam, een motorlocomotief van Rijkswaterstaat in Groningen en de Spoorijzerloc RT8 van de Kalkzandsteenfabriek de Ringvaart in Hillegom – zijn klaar of in vergevorderde staat van revisie. De restauratie van gesloten goederenwagen GV 15 van de Gelderse Tramwegen raakte wat achterop, maar wordt binnenkort voortgezet. Belangrijk is de overname van zes houten kiepwagens van het inmiddels gesloten smalspoormuseum Harskamp. Tot de jaren dertig reed dit type wagens ook in Nederland. Deze hebben aanvankelijk dienst gedaan bij de Internationale Rhein Regulierung aan de Zwitsers-Duitse grens. De nieuwe aanwinsten worden omgebouwd naar de spoorbreedte van het museum (70 cm) om er ook mee te kunnen rijden.

Tuinderij en railautogarage
Ook op het gebied van de gebouwen meldde De Graaf vooruitgang. De werkplaats is efficiënter ingericht. Zo kregen onder meer de aparte schilderswerkplaats en een onderdelenmagazijn een nieuwe opzet. De tuinderij op het buitenterrein is klaar, inclusief kas met beplanting. De originele railautogarage uit de Katwijkse duinen die in Valkenburg werd herbouwd, biedt plaats aan enkele Simplex-inspectievoertuigen en herbergt nu ook een fototentoonstelling over dit onderwerp. Tenslotte werd het oorspronkelijke interieur van het station weer in ere hersteld, waardoor de bezoekers beter kunnen doorstromen.
Voor 2019 staan onder andere op het programma: het herleggen van 300 meter spoor tussen de overweg en de autosloperij. De dwarsliggers worden daar vervangen en grint gaat zorgen voor een betere afvoer van water. Verder gaan er ‘thematreinen’ rijden, die het gebruik van smalspoor in het verleden in beeld brengen. Zoals een veentrein uit Drenthe, een trein voor het vervoer van heipalen, de Rijkswaterstaatstrein voor transport van rijshout voor de landaanwinning, een aannemerstrein met kiepwagens voor zandvervoer enzovoort. En dan volgt in 2020 de viering van het vijftigjarig bestaan van de vereniging, met bijna zeker de uitgave van een jubileumboek. Na Gerard de Graaf, gaf de penningmeester Koning ter Heege een kort overzicht van de financiële toestand van ‘Katwijk-Leiden’, waarbij hij uitsprak dat 2018 waarschijnlijk een overschot te zien zal geven.

Stoommachine
Voordat het gezelschap opstond om een rondgang door de vernieuwde werkplaats en over het buitenterrein te maken, bood de zoon van de bekende smalspoorverzamelaar Kees Neve het museum een model aan van een stoommachine, die zijn vader in 1946 had gebouwd. Een stoomrit rond het Valkenburgse Meer vormde de traditionele afsluiting van het officiële deel van de donateursdag.

Fotobijschriften:

Foto’s Hans van Lith  

1. Raimond Neve (l.) biedt Gerard de Graaf van het museum de stoommachine aan
2. Overzicht van de werkplaats
3. Zo zou een thematrein eruit kunnen zien: zandvervoer voor een aannemer
4. Vertrek voor de stoomrit, met als ‘begeleider’ een zandtrein met loc 4 ‘K.A. Neve’