Hoe bekijk je als treinenhobbyist-nietmodelbouwer wat modelspoordagen, in de Rijswijkse ‘ Broodfabriek’ in januari te bieden hebben? Geef geen oordeel, maar laat je verbazen door wat je ziet. Met LEGO is nu alles mogelijk, tot een ‘modelbaan’ aan toe. Spoor 0 blijkt nog springlevend, de Nederlandse stoomtram was er en bijna aangrijpend waren twee maquettes anno 1946 van Hartmut Stöver uit Duitsland. Gek genoeg wél spoor, maar weinig treinen.
Twee fictieve straatbeelden, gebaseerd op het dagelijkse leven in Duitsland vlak na de oorlog. Een Stadtbahnviaduct in de ‘Dircksenstrasse’ met daaronder winkeltjes en winkelend publiek. Alles tot in detail uitgewerkt, ook de interieurs. Op het viaduct is een groep wegwerkers bezig met spooronderhoud. Alle figuurtjes heeft Ströver gewoon in de winkel gekocht. Daarna zijn ze gedeeltelijk gedemonteerd en zo gemodelleerd tot ze in een natuurlijke houding stonden: ‘Ik heb zelf wel eens geoefend’. Daarnaast een diorama van de ‘Löhstrasse’, met een fabrieksspoor waarop een rangeerloc op doorgang wacht. Veel mensen verdringen zich voor een aanplakbiljet over voedseldistributie. Op straat lopen een man en een vrouw met beladen fietsen en anderen met een karretje met zakken eten. Het lijkt op onze hongerwinter… In een huis zie je een bureau dat zich bezighoudt met registratie van vermiste personen. Achter de ramen van een huis ernaast leeft de bevolking. Het lijkt of je er zo kunt binnenstappen…
Met LEGO kan alles
Bij de ingang enkele grote tafels met legotreinen. Centraal punt is ‘station Zwolle’, waar elektrische reizigerstreinen, stoomlocomotieven, goederentreinen passeren. Wat verderop een locdepot met draaischijf. Alles gemaakt van legomateriaal: rails, treinen, gebouwen. Misschien geen echte modellen, maar wel met talloze mogelijkheden voor mensen die graag met LEGO bouwen. ‘Alle onderdelen zijn nu via internet verkrijgbaar’, zegt ‘mede-bouwer’ Gerard Salden. Het vereist wel inventiviteit en technisch inzicht. Handleidingen hiervoor zijn er niet.
Pure nostalgie zijn de modelbanen met Nederlandse stoomtrams. Zoals het dorp Koningswaal, waar ‘in 1933’ de stoomtram Maas en Waal een station heeft. Bas Vrij bouwde hem, samen met een collega: ‘Er werden in onze club alleen treinen gebouwd en ik had al jaren geroepen “waarom ook geen stoomtrams?”. Koningswaal bestaat niet echt, maar sommige gebouwen zijn gebaseerd op Vrij’s woonomgeving: ‘Ik kom tenslotte hier vandaan’.
Opvallend is de grote tafel met een spoor 0 baan van Rob Giskes. Er staan ook wagens en locomotieven van rond 1940, maar veel oogt verrassend nieuw. De Tsjechische fabriek Merkur levert sinds ongeveer 1990 weer spoor-0 rails (die aansluiten op de ‘oude’ modellen) en rollend materieel van metaal. Ook geschikt voor kinderen die te jong zijn voor echte modellen.
Binnen- en buitenlandse inzendingen
Er is een veertigtal binnen- en buitenlandse modelbanen tentoongesteld. Zoals het Voorde Dok in de Antwerpse haven, van de Belgische Samuel De Zoete, die gefascineerd raakte door het onderwerp. Of het Poolse fantasie emplacement Teodorowo met een vuurloze loc. Maar ook de LGB-baan van de Technische Hobbyclub NZH uit het Nederlandse Haarlem trekt de aandacht, net als de kleine maquettes met veldspoorsmalspoortreintjes van fabrieken, houtzagerijen en molens. Behalve modelbanen zijn er handelaren en hobbyverenigingen, die lacunes in de eigen banen kunnen aanvullen of informatie geven over het plezier van modelbouw en spoorweghobby.
Vandaag zondag 12 januari is er nog gelegenheid de modelspoordagen in Rijswijk te bezoeken.
