Zwitserse spoorwegen op zijn best

Advertentie

Zwitserland heeft een zeer uitgebreid spoorwegnet en dat uitblinkt in hoge punctualiteit en service. De meeste stations hebben een wachtkamer wat tevens een winkel en kaartverkoop is. Ook het uitdraaien van een “Fahrplan” is geen bezwaar. Al moet je de bestemming wel goed op zijn Zwitsers uitspreken, want anders begrijpen ze niet waar je naar toe wilt. We hebben de treinen er niet van kunnen betichten dat zij vertraagd waren. Naast treinen is er een netwerk van postbussen, bussen, trams, veerboten en kabelbanen en vormt daarmee één van de dichtste netwerken van openbaar vervoermiddelen ter wereld en niet in de laatste plaats voor de toeristen. Ook vervoeren de Zwitserse spoorwegen veel goederen. Met name het vervoer over (door) de Alpen, tussen Duitsland en Italië, is van groot belang voor het land, dat de hoeveelheid transitverkeer per vrachtauto wil verminderen.
Vanwege het bergachtige karakter van het land kennen de lijnen vaak veel tunnels en bruggen. Op met name de bergachtige trajecten is de snelheid van de treinen laag vanwege de vele bochten. De Glacier Express, van Sankt Moritz naar Zermatt is een prachtige bergrit, heeft de bijnaam van langzaamste sneltrein. De trajecten zijn vrijwel geheel geëlektrificeerd. De totale lengte van het gehele netwerk is 4492 km en heeft zowel normaalspoor 3483 km als smalspoor 982 km
Private spoorwegmaatschappijen een begrip in Zwitserland
Naast het door de staatsspoorwegen SBB CFF FFS geëxploiteerde hoofdnetwerk zijn er van oudsher nog vele andere spoorwegmaatschappijen actief in het land. Deze worden vaak private maatschappijen genoemd, maar zijn meestal geheel of gedeeltelijk in handen van de overheid of kantons. Sommige van deze maatschappijen hebben het karakter van hoofdspoorlijn, zoals de BLS in het midden en de RhB in het oosten van Zwitserland. Niet onvermeld mag blijven dat de eerste lijn Landquart – Davos van de RhB, op 7 februari 1888 opgericht is door de Nederlander Willem-Jan Holsboer. Maar verder gaat het meestal om lokale of regionale spoorlijnen, soms met smalspoor, die met lichter materieel rijden en daarmee een soort lightrail lijken. In het Alpenland zijn er veel berglijnen die naar de toppen van de bergen gaan, soms met tandrad. Dit zijn dan wel trajecten met een uitgesproken toeristisch karakter. Denk daarbij aan de Rigi, Pilatus en de Jungfrau.
De verschillende spoormaatschappijen werken veel samen, zo is het niet vreemd dat je bij sommige maatschappijen materieel van een andere maatschappij tegen komt. Treinen sluiten op knooppunten goed op elkaar aan en het is mogelijk doorgaande kaartjes te kopen voor verschillende trajecten. Buitenlanders kunnen het beste reizen met de Swiss Travel Pass. Alle informatie over de OV-voordeelpassen van het Swiss Travel System, vind je op www.SwissTravelSystem.com. die op bijna alle trajecten gebruik kan worden zoals bij de Appenzeller Bahnen in de buurt van Sankt Gallen, de Rhätische Bahnen met o.a. de trein naar Arosa en niet te vergeten Jungfraubahnen met als hoofdzetel Interlaken met de Berner Oberland Bahn (BOB) naar Grinderwald (Denk er aan geen rondje maken) je krijgt wel 50% korting op het bekende rondje Interlaken – Kleine Scheidegg – Grinderwald – Interlaken. Ook naar het hoogst geleden station van Europa krijg je 50 % korting. Maar verder wel Visp-Zermatt-Bahn door fusie met ook de Matterhorn Gotthard Bahn, Zentralbahn, Emmentalbahnen. Gotthardbahn door SBB geëxploiteerd ook met panorama rijtuigen.
Andere belangrijk trajecten zijn
Montreux-Berner Oberland-Bahn (MOB), Normaalspoor en smalspoor. Nu moet je nog overstappen in Zweisimmen, maar binnenkort einde 2020 als de wagons bij Stadler/Alstom klaar zijn niet meer. Lees hier de oplossing van normaalspoor naar smalspoor en hier.
Enkele trajecten die je moet bereden hebben
Rhätische Bahnen heeft bijna allemaal een uurdienst regelingen op haar smalspoor. Soms lijken het rode slangen in het mooie groene (witte) landschap.
De Albulabahn heeft een lengte van 67 km en bevat een aantal indrukwekkende kunstwerken, zoals 42 tunnels en overdekte galerijen en bijna niet te tellen viaducten en bruggen. Binnenkort een nieuwe Albulatunnel naast de oude. De Berninabahn omvat 13 tunnels en galerijen en 52 viaducten en bruggen. Als je naar Sant Moritz ga kom je langs het RhB Bahnmuseum Albula in Bergun. Ook de oorspronkelijk stand plaats van een der oudste “RhB krokodil”, maar nu niet aanwezig. Maakt nu Historische ritten. i.v.m. 10 jaar Unesco erfgoed van deze lijn.
Rigi-Bahnen, 16 km (normaal tandrad spoor)naar de top van de berg

De Pilatusbahnen niet met de Swiss Travel card te berijden, maar 50 % korting.
Deze lijnen zijn een goed voorbeeld van het gebruik van de spoorwegen om afgelegen streken in de Alpen in de 20e eeuw uit hun isolement te verlossen. Dit had een ingrijpende invloed op het sociaal-economische leven in de bergen. Deze en andere spoorlijnen behoren ook tot de belangrijkste toeristische attracties in Zwitserland. Centralbahn Südostbahn (SOB), Thurbo in de regio Bodensee, is een dochter van de SBB,
Lötschberg- en Simplonspoorlijn van Spiez naar Brig en Domodossola( Italië) beide BLS de tweede grote maatschappij. Simplon Oriënt-Express, van London/Parijs naar Istanbul via de Simplontunnel in Zwitserland (1906, 3460 kilometer).
Recente ontwikkelingen
Op het netwerk van de SBB CFF FFS worden diverse belangrijke infrastructurele werken uitgevoerd. Onder de naam Bahn 2000 wordt gewerkt aan diverse projecten in het Zwitserse middenland, waar de grote steden liggen. De belangrijkste hiervan zijn: Een hogesnelheidslijn, geschikt voor 200 km per uur, tussen Mattstetten en Rothrist, op de lijn Zürich – Olten – Bern.
Een nog groter project was AlpTransit: de bouw van een nieuwe Gotthard- en Lötschbergtunnel. De Gotthardtunnel, de langste tunnel ter wereld, werd in 2016 geopend. Volgend jaar rijden hier Stadler hogesnelheidstreinen.
Hoewel Zwitserland geen lid is van de Europese Unie, streeft het land er wel naar de spoorwegen op dezelfde manier te reorganiseren als in de rest van Europa. Dit houdt in dat het spoorwegnet open komt te staan voor vervoerders uit heel Europa. Dit betekent vooral dat er concurrentie kan ontstaan bij het goederenverkeer; bij de personenvervoerders blijft het meeste voorlopig zoals het is. Wel is er de laatste jaren bij de private maatschappijen een tendens tot fuseren, waardoor er steeds minder maatschappijen overblijven.
Zwitserland is een echt toeristenland (soms een beetje duur, kop koffie € 4) je moet niet gek opkijken als je een Nederlands, Japans op Chinees opschrift ergens ziet.

Bronnen: Wikipedia en ervaringen van Treinennieuws.nl de afgelopen maand – Foto’s Treinennieuws.nl/ My Switserland