Suikerlocs naar Nederlands smalspoormuseum

Advertentie

De palentrein van Rijkswaterstaat tijdens zijn eerste rit  –  Auteur: Hans van Lith – Voorburg

Twee Du Croo & Brauns smalspoorlocomotieven uit de jaren twintig – een Mallet (BB, nr. 115, 1927) en een Klien-LIndner (D, nr. 29, 1924) – komen vanuit Indonesië naar het smalspoormuseum ‘Stoomtrein Katwijk – Leiden’*) in Valkenburg (ZH). De documenten zijn nu definitief getekend! De locs zijn afkomstig van respectievelijk de suikerfabriek Merican in Kediri en de fabriek Sumberhardjo in Tegal, beide op Java. Zij komen waarschijnlijk in 2018 naar Nederland Onder meer een gift van € 35.000 van het Prins Bernhard Cultuurfonds maakt het transport naar Valkenburg mogelijk.

Dat deelde conservator Gerard de Graaf mede op de donateursdag van het museum ’StoomtreinKatwijkLeiden’ op eind september j.l. De locomotieven worden hier opgeknapt en in langdurig bruikleen afgestaan. Het smalspoormuseum op zijn beurt levert expertise voor de restauratie van een stoomlocomotief in Indonesië zelf en voor het inrichten en runnen van een museum ter plaatse. De aanwezigheid van de Indonesische ambasadeur ZE. I. Gusti Agung Waaka Puja, op de donateursdag onderstreepte de samenwerking tussenbeide landen.

Gusti Agung Waaka Puja , ambassadeur van Indonesië op loc 4 bij de rondrit om het Valkenburgsemeer, links van hem conservator Gerard de Graaf

Negentien stoomlocomotieven
Voorzitter Pieter van der Ham gaf een toelichting op diverse projecten van het museum. Het beschikt thans over 19 stoomlocomotieven, waarvan er vier rijvaardig zijn. Hard wordt gewerkt aan de restauratie van de drie-assige loc 7, die over twee jaar klaar moet zijn. Zij draagt de naam J. Pellenbarg, naar de overleden stichter van het museum. De locomotief is afkomstig van de Chemin de Fer de Donon in de Franse Vogezen. Daarna staan twee nieuwe ketels op het programma: één voor de Zutphen-Emmerik stoomtramloc 607 en één voor een andere machine uit de verzameling, de Duitse (D-) brigadeloc uit de Eerste Wereldoorlog of een Tsjechische drie-asser. Verheugd toonde hij zich over de komst van een aantal houten kipkarren van het (gesloten) Décauville museum in Harskamp. De eerste van dit type in de collectie! Qua infrastructuur ligt het in de bedoeling te komen tot een museumpark, met onder meer een afdeling ‘bouwen met zand’ waar het werken met kipkarren en het lossen en verwerken van zand wordt gedemonstreerd. Tevens is er een smalspoorbaantje gepland waarop kinderen met kleine locomotiefjes kunnen rondrijden. De praktijk heeft geleerd dat ouders met kinderen een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste, doelgroep is. Daarop moet ‘Valkenburg’ inspelen om het aantal bezoekers te laten stijgen (in 2016 al ca. 22.000). Bij de projecten die recent werden afgesloten, noemde Pieter van der Ham het gereedkomen van de kipkarrenloods, de afwerking van de tuinderskas inclusief smalspoor, de afbouw van de railautogarage met zoveel mogelijk originele onderdelen, en de plaatsing van het natuurgetrouwe bedieningshuisje op de traverse bij de werkplaats.

Rondgang door de werkplaats in Valkenburg

Presentatie waterstaatstrein
Na de uiteenzettingen stapte het gezelschap in de stoomtrein, waarbij de Indonesische ambassadeur plaatsnam op de locomotief, de 4, K.A. Neve. Een rondgang over het museumterrein met de mogelijkheid diverse projecten te bekijken, sloot hierop aan. Onderweg was er nog een tweede verrassing: de presentatie van de gerestaureerde ‘Waterstaatstrein’, bestaande uit Diemaloc M 10 en vier platte palenwagens, voor het vervoer van hout, zandzakken, bossen wilgentakken en bouwmaterialen. Rijkswaterstaat gebruikte het complete stel jarenlang bij het onderhoud van de Emmapolderdijk – en daarvoor bij de landaanwinning – in Noord Groningen. Na sluiting van de lijn ging een deel van het materieel naar Valkenburg, waar het geruime tijd werd gebruikt bij de opslag van materialen. Vorig jaar startte de restauratie die inmiddels is afgerond. Opzet de trein steeds als eenheid in te zetten om te accentueren hoe smalspoor destijds werd gebruikt.
——————-
*) Stoomtrein Katwijk – Leiden, J.Pellenbargweg 1, 2235 SP Valkenburg, tel. 071-5724275, www.smalspoormuseum.nl